یکی از مشخصه های دعاوی مالی در زمان تقدیم دادخواست, تکلیف خواهان به قید بهای خواسته در ستون خواسته است. بهای خواسته نقش اصلی را در سرنوشت دعوا دارد. و در تعیین مرجع صالح برای رسیدگی و قابلیت رای دادگاه برای تجدید نظر یا فرجام موثر است. تعیین میزان بهای خواسته در اختیار خواهان است ولی اعتراض به آن لزوما در انحصار خوانده است. اعمال این اعتراض نیازمند فراهم کردن شرایطی است مثل اینکه اعتراض باید تا پایان اولین جلسه دادرسی مطرح شود . اگر اعتراض به بهای خواسته موثر باشد آثاری دارد از جمله ارجاع امر به کارشناس میباشد یعنی در صورت جمع شرایط اعتراض به خواسته , دادگاه با جلب نظر کارشناس بهای خواسته را تعیین میکند . تعیین قیمت واقعی خواسته از امور موضوعی و در عین حال تخصصی است. نظریه کارشناس باید صریح و موجه باشد و همچنین حسب مواعد مشخصی نظریه کارشناس قابل اعتراص است. تغییر بهای خواسته از جمله دیگر آثار اعتراض به بهای خواسته است . در ادامه روند دادرسی هر جا سخن از بهای خواسته باشد منظور همین مبلغ جدید است که ملاک عمل قرارمیگیرد.

بطور کلی در صورت اقامه دعوای مالی کسیکه بعنوان خوانده آن دعوی شناخته می شود حق دارد شخصا یا توسط وکیل مختار , به بهاب خواسته معین توسط خواهان , در مهلت مقرر اعتراض کند. این اعتراض در دعاوی راجع به اموال غیرمنقول هم امکانپذیر است. عنوان خوانده نیز منحصر به مخاطب دعوای اصلی نیست بلکه معترض حسب مورد می تواند  خواهان دعوای متقابل ,واخواه , حتی خواندگان دعوای ورود ثالث نیز باشند . به طور خلاصه اختلاف اصحاب دعوی باید در قابل تجدید نظر و فرجام بودن رای موثر باشد و در صورت اصرار خواهان به نظر خود و بقای اختلاف بین اصحاب دعوی دادگاه به هزینه معترض و با جلب نظر کارشناس, بهای خواسته را تعیین خواهد گرد . مبلغ جدید بعنوان بهای خواسته شناخته خواهد شد که آثاری برای طرفین دعوا یا یکی از آنان در پی خواهد داشت. رای صادر شده قابل تجدید نظر یا فرجام خواهد شد در صورت اخیر اگر اصحاب دعوی وکیل پایه دو یا کارآموز وکالت دادگستری بکار میگرفتند ملزم به تعیین وکیل مجاز یا پیگیری شخصی خواهند شد. ولی در هر صورت خواهان باید هزینه دادرسی را براساس بهای خواسته جدید پرداخت کند. از سوی دیگر انفعال خوانده در پرداخت هزینه کارشناسی در مهلت مقرر را بمنزله انصراف از اعتراض و تمکین وی نسبت به تقویم خواهان می توان تعبیر کرد در این صورت همان تقویم اولیه ملاک عمل قرار میگیرد .

****************************************************************
سمانه مرتضی زاده / کارشناس ارشد حقوق بین الملل

#صبای عدالت آریانا

#SAAOK