ایام فاطمیه روزهایی که شیعیان به مناسبت شهادت حضرت فاطمه(س) عزاداری می‌کنند.

درباره روز شهادت حضرت زهرا روایات و نقل‌های تاریخی مختلفی وجود دارد. در ایران دو روز (۱۳ جمادی‌الاول و ۳ جمادی‌الثانی)،

روزهای احتمالی‌ شهادت حضرت زهرا(س) دانسته می‌شود. این دو روز و روزهای قبل و بعد از آن، به فاطمیه اول و فاطمیه دوم مشهورند.

شیعیان عراق و به‌ویژه نجف سه روز (۸ ربیع‌الثانی به علاوه دو روز پیش‌گفته را برای شهادت حضرت زهرا(س) عزاداری می‌کنند.

از میان احتمالات موجود درباره روز شهادت فاطمه(س)، ۳ جمادی‌الثانی در میان شیعیان مشهورتر است.

روز شهادت

روز دقیق شهادت حضرت زهرا(س) بر اثر نقل‌های مختلف تاریخی و نیز روایات متفاوت از ائمه، دقیقا مشخص نیست. برخی‌ آن را چهل روز بعد از رحلت پیامبر اسلام(ص)، برخی‌ ۷۲ روز، گروهی ۷۵ روز، عده‌ای‌ ۹۵ روز، گروهی سه ماه، و پاره‌ای دیگر شش ماه بعد از رحلت حضرت رسول(ص) دانسته‌اند.

سابقه عزاداری برای حضرت زهرا(س)

در زمان حیات ائمه اطهار(ع)، غالبا شیعیان اجازه عزاداری نداشتند^{[نیازمند منبع]} ولی نقل‌هایی از عزاداری اهل بیت(ع) برای حضرت زهرا(س) رسیده است. حضرت علی(ع) در زمان دفن حضرت فاطمه(س) به عزاداری پرداخت و خطاب به رسول الله(ص) از مظلومیت حضرت فاطمه(س) سخن گفت.^[۳] همچنین از امام صادق(ع) نقل شده است که برای حضرت زهرا(س) عزاداری می‌کردند و در روضه خود از ماجرای سقط حضرت محسن(ع) و کتک خوردن حضرت زهرا(س)، یاد کرده‌اند.

قاضی عبدالجبار معتزلی (متوفی سال ۴۱۵ق) در کتاب دلائل النبوة گزارش کرده است: عده‌ای از شیعیان در مناطقی از جمله مصر، دمشق، بغداد، الرمله، عسقلان و جبل السماق برای حضرت زهرا(س) و فرزندش حضرت محسن(ع) عزاداری می‌کردند. ابن اثیر معتقد است هر زمانی که شیعه صاحب قدرت بوده، به عزاداری برای اهل بیت(ع)‌ پرداخته است. دولت‌های آل بویه،‌حمدانیان و فاطمیون در مصر از جمله دوره‌هایی است که او مثال می‌زند.

فاطمیه اول

بر اساس حدیثی از امام صادق(ع) شهادت حضرت فاطمه(س) بعد از گذشت ۷۵ روز از رحلت پیامبر اکرم(ص) واقع شده است.^[۷] (۱۳ جمادی‌الاول)  شیعیان به این روز و چند روز قبل و بعد از آن، فاطمیه اول می‌گویند. در برخی مناطق شیعه‌نشین، مراسم عزاداری حضرت فاطمه(س) از فاطمیه اول شروع شده و تا فاطمیه دوم ادامه می‌یابد. در بین شیعیان مرسوم است که در این روز و برخی روزهای قبل و بعد از آن، مراسم روضه‌خوانی و ذکر مصیبت در مساجد، حسینیه‌ها، تکایا و نیز در خانه‌ها برگزار می‌کنند.

فاطمیه دوم

بر اساس حدیثی دیگر که ابو بصیر از امام صادق(ع) نقل کرده است، شهادت حضرت فاطمه(س) در روز سه‌شنبه ۳ جمادی‌الثانی بوده است. عزاداری ایام فاطمیه معمولا در فاطمیه دوم شور بیشتری پیدا می‌کند. در قم بعد از تأسیس حوزه علمیه قم و زعامت شیخ عبدالکریم حائری، عزاداری در این روزها احیاء شد.

منبع : وکی شیعه

صبای آریانا#

فاطمه زهرا-ایام فاطمییه-آریانا#